Een gezongen kruisweg
naar het evangelie van Marcus
voor 4-stemmig gemengd koor, fluit en/of strijkkwintet. 14 liederen bij 14 staties, een ouverture en een koraal.

De Lijdenstijd heeft veel componisten geïnspireerd om muziek te schrijven rond dit thema. Dat heeft in de loop der eeuwen veel moois opgeleverd. Desondanks zijn Bram Stellingwerf en ik de uitdaging aangegaan om daaraan ook een bijdrage te leveren. Die ligt voor u in de vorm van deze Kruisweg, naar het evangelie van Marcus.

Traditie
In alle katholieke kerken op de wereld kan men de veertien staties van het lijden en sterven van Jezus Christus tegenkomen. De oorsprong van deze staties stamt uit de tijd dat veel mensen nog niet of nauwelijks konden lezen en de liturgie in het latijn gevierd werd. Men moest het dus van de plaatjes hebben.

De staties
Ik heb naar aanleiding van het tafereel van elke statie een gedicht geschreven. Daar moet bij verteld worden dat ik in een aantal gevallen gekozen heb voor andere staties. In 2004 gebruikte paus Johannes Paulus II ook al een alternatieve lijst van veertien staties. Daarbij schrapte hij, geheel in de geest van Vaticanum II, de taferelen die niet feitelijk in het Nieuwe Testament terug te vinden zijn: Jezus’ ontmoeting met zijn moeder, de drie malen dat Jezus onder het kruis valt en ook het afdrogen van het gelaat van Jezus door de legendarische Veronica. Ik heb de staties uitsluitend gekoppeld aan een aantal lezingen uit het evangelie van Marcus.
Bram Stellingwerf heeft geprobeerd deze veertien gedichten te verklanken en daarbij heeft hij gekozen voor een bezetting van vierstemmig koor, strijkers en fluit. Halverwege de route is een koraal ingelast waarmee de toehoorders en -schouwers kunnen reflecteren op wat er gebeurt.

Kruisweg 7a – Koraal
De Mensenzoon in pijn, een lotgenoot,
gebroken en door iedereen verlaten,
kiest onze kant, is trouw tot aan de dood.
Hij droeg zijn kruis onschuldig door de straten.

Uitvoering
Het werk is met name geschikt voor de liturgie van de Goede Vrijdag. Het eindigt dan ook met het droevige moment van de graflegging. Het moment van de opstanding moet gevierd worden op het Paasfeest. Het is ook mogelijk dit werk op een ander moment in de Goede of Stille Week uit te voeren. Voorafgaande aan elke statie kan het bijbehorende gedeelte uit het evangelie van Marcus en de tekst van het gedicht worden gelezen. Tijdens het lied zou een afbeelding van een (al of niet hedendaagse) kruisweg kunnen worden getoond. Uitvoering op deze manier zou al een indrukwekkende ervaring kunnen opleveren.
Gemeente-activiteit
Men zou er ook aan kunnen denken om de gedichten in het kader van een gemeente-activiteit weer te ‘verbeelden’, bijvoorbeeld met een tijdelijke ‘werkgroep schilderen’.  Dit vereist creativiteit van de gemeenteleden, maar verhoogt tevens de betrokkenheid op het hele gebeuren. Die beelden zouden dan tijdens de uitvoering van de betreffende statie met een beamer kunnen worden getoond.

Tot slot
We hebben geprobeerd onze ziel te leggen in de teksten en de muziek. Wij hopen dat u dat met ons meebeleeft.

Deze uitgave is verkrijgbaar bij muziekuitgeverij Intrada: www.intradamusic.nl.
U kunt  bellen of mailen met uitgever Jan de Jong: 0513-688951,  info@intradamusic.nl. 

Enkele voorbeelden uit de partituur